ती’ वेश्या, हि कथामालिका वास्तविक स्वअनुभवांवर आधारित असून यात मला आलेले काही वास्तविक अनुभव लेखणीच्या सहाय्याने उतरवण्याचा प्रयत्न करीत आहे.
वर्ष २००७ – मुंबईतील नावाजलेला रेड लाईट एरिया कामाठीपुरा
“ए चल ना, अच्छे से बिठाउंगी, और पैसे भी कम लुंगी, ए चल ना, क्यू तेरे मे कूछ कमी है क्या, चल सब सिखा देती हु.” ती करत होती “धंदा” म्हणजेच तिचं पोट भरण्याकरिता सर्व करतात तसं, पण जगाला आणी समाजाला मान्य नसलेलं काम. काम करतानाचे तिच्या अंगी असलेले कलागुण तिच्या क्षेत्रात आवश्यक असलेल्या शब्द्चातुर्याने आणि तिच्या जवळ असलेल्या शब्द साठ्यातून काही निवडक शब्द घेवून ती आमच्या सोबत काम करणाऱ्या राजू ला आपल्या जाळ्यात ओढण्याचा प्रयत्न करीत होती. म्हणजेच आजच्या अनेक ग्राहकातून एक ग्राहक पटवण्याचा प्रयत्न करीत होती. कामाठीपुरा येथील “त्या” कामाकरिता नावाजलेल्या वस्तीच्या रहदारीच्या रस्त्याच्या दुतर्फा उभ्या असलेल्या वेश्यापैकी एक.
छोटे, स्टायलीश (बॉलीवूड च्या हिरोईन आणि कॉलेज च्या मुली पण आजकाल सर्रास घालतात तसे) आणि समोरच्याला मादक वाटतील असे कपडे. भडक रंग कपड्यांचा आणि लीपस्टिक चा पण. आणि सामान्य माणसाला लाजवेल असा वागण्यातील पण भडकपना, आणि कुणी उगाच चेष्टा मस्करी केली तर तेवढ्याच भडकपणे त्याला शिव्या हासडनारी ती….. मधातच तिच्याच क्षेत्रात काम करणाऱ्या सहकारी मैत्रिणी सोबत चेष्टा मस्करी करणारी…. तोंडात कदाचित चिंगम कि काहीतरी तसच असावं, म्हणजेच ग्राहकाशी बोलताना एक सारखा रवंथ म्हणजेच काहीतरी चघडताना ती दिसत होती. एकंदरीत तिला बघून तिचा स्वभाव हा बिनधास्त, कुणाचीही पर्वा न करणारी, लाज लज्जा नसलेली आणि इतरांच्या मनाची परवा न करणारी, पैसा मिळवण्यासाठी धंदा करणारी असाच असावा हे ध्यानात आले.
पण आमचे काम हे वेश्यागमन करून आलेल्या ग्राहकांच्या कडून आताच गाजवून आलेल्या पराक्रमाची सविस्तर माहिती विचारायचे असल्यामुळे म्हणजेच लढाई ला किती वेळ लागला या पासून लढाई दरम्यान कवच घातला कि नाही, आणि कवच युद्ध सुरु होण्या आधी परिधान केले कि युद्धाच्या मधात आणि बरच काही….. आणि आम्हाला मिळालेल्या प्रशिक्षणातून मिळालेल्या कामाच्या पद्धतीच्या चौकटी मुळे आणि राजू मुळात लाजरा स्वभावाचा असल्यामुळे त्याने तिच्याकडे लक्ष दिले नाही. आणि तसाही कामाचा पहिला दिवस असल्या कारणाने तिनेपण हे आपल्याकारीतच आवश्यक काम करीत आहेत हे माहित नसल्यामुळे कदाचित त्याला ग्राहक म्हणून फसवण्याचा तीने प्रयत्न केला असावा. तेवढ्यातच एक पन्नाशीतला ग्राहक तिच्याजवळ आला आणि थोडे बोलणे झाल्यानंतर ती त्याला घेवून आपल्या रूममध्ये गेली तर राजू ला पण दुसरीकडून आलेला ग्राहक भेटला आणि त्याने पण जवळ असलेला फॉर्म काढून प्रश्न विचारायला सुरुवात केली…….
दिवस दुसरा. तिसरा. चौथा…. परत राजू सुपरवायजर ने सांगितल्या प्रमाणे त्याच ठिकाणी तिच्याच बाजूला उभा असायचा. ती तिचा आणि तो त्याचा ग्राहक शोधण्या करिता. ती सोबत आत घेवून जाण्या करिता ग्राहक शोधायची तर तो आत जावून आलेला ग्राहक शोधत असायचा. राजू हा लाजाळू स्वभावाचा आहे हे कदाचित तिच्या लक्षात आले असेल आणि तिने त्याची मजा घ्यायला सुरुवात केली. “ए आज तो भी चलेगा क्या…….. चल कम पैसे देना…….. चल पैसेही मत देना….. तेरे लिये कुच्च भी……” राजू लाजून लालबुंद व्हायचा. हे आमच्या पण लक्षात येत होते पण ती मजा घेत होती हे नक्की. इतर ग्राहक शोधण्याच्या वेळेतील वेळ काढून याला ती डिवचत असायची. आणि असा कामाच्या व्यापातून मनोरंजनात्मक वेळ ती घालवत असायची…..
रात्री सर्व कामे आटोपून जेवणानंतर हॉटेल वरती सर्व जमल्यानंतर आम्हाला ज्यांना ज्यांना हि गोष्ट माहित होती ते सर्व त्याची मजा घ्यायला लागले. आणि त्या लाजाळू राजूला सर्व जन मिळून निदान तिच्या सोबत बोलत जा म्हणून प्रोत्साहन देवू लागले. काही अतीउत्साही मित्रांनी त्याला हिम्मत दिली. आणि राजू लाजत का होईना तिच्याशी बोलायला लागला. आणि ती पण त्याच्याची थट्टा मस्करी करायला लागली. जवळपास पंधरा दिवसा नंतरची गोष्ट. बुधवार दिवस असल्याकारणाने आम्ही सर्व नॉनवेज खाण्याच्या उद्देशाने taxi करून भायखळ्यावरून “त्या” एरिया मधील एका साधारण हॉटेल मध्ये जेवायला गेलो. आणि बघतो तर काय “ती” सुद्धा तिथेच जेवायला आलेली होती. पण आज तिचं रूप वेगळच दिसत होतं. साधारणसा सलवार, ना मेकअप, ना पावडर, ना लिपस्टिक, ना केसांची वेगळी STYLE. तिला बघून वाटत होते कि ती कदाचित आत्ताच आंघोळ करून आली असावी.
पण त्याहीपेक्षा लक्षणीय म्हणजे नेहमी दिसणारा चावटपणा, ती बोलण्याची मादक अदा आणि लकब आज दिसत नव्हती. तरी राजूने तिच्याकडे पाहून स्मितहास्य दीले. ती पण हसली. आणि इकडे दुसऱ्या टेबल वर राजूला मित्रांनी हरभऱ्याच्या झाडावर चढवायला सुरुवात केली. ती नेहमी तुझ्याशी चेष्टा मस्करी करीत असते, तिला तुझ्याशी बोलायचे असेल, तू पण तिला बोल म्हणून, राजुपण रंगात आला. बदमाश मित्रांची सावली त्याच्यावर पडली असावी कदाचित. राजूने तिला मुळात असलेला लाजाळूपणा सोडून मस्करीतच आणि थोड्या वेगळ्याच पद्धतीने विचारलेच “आती क्या खाना खाने हमारे टेबल पे ?” यावर तिने ज्या पद्धतीने आणि जे उत्तर दिले त्याची अपेक्षा कुणीही स्वप्नात केली नव्हती.
ती बोलली “देख भाई, जब तक मै धंदे पे हु, तब तक मै मजाक करती हु. जब मै धंदे से उतर गई, धंदे का और मेरा वास्ता खतम. और ऐसी छेडखानी कोई करता है तो मुझे सहन नही होता. तू पहचान वाला है इसलिये पहली और आखरी बर माफ कर देती हु. अभीच कूछ दिन पहले दो लौन्डो कि धुलाई कर दी, साला लडकी को बाप का माल समझ रहे थे. तू जा और अपने दोस्तो के साथ खान खा. आईन्दासे ऐसी गलती मत करणा” हे बोलताना ती कमालीची शांत आणि संयमी वाटत होती. ती खरच याआधी भेटलेली, धंदा करणारी, ग्राहक शोधण्याकरिता सीमा सोडून बोलणारी, सतत अश्लील वाक्यांचा वापर करून चेष्टा मस्करी करणारी, एकंदरीतच “धंदेवाली” आहे. यावर नवीन माणसाचा विश्वासच बसणारा नव्हता. पुन्हा एकदा आपोआपच आदरयुक्त नजरेने मी तिला बघितले. “ती” “तिच” होती. ती बदलली नाही पण बदलली ती माझी नजर. साधा पेहराव, मेक उप चा अंशही नसताना.
तुम्हालाही तुमची गोष्ट लोकांपर्यंत पोहोचवायची आहे. लगेच क्लिक करा
ती मला जगातली सर्वात सुंदर स्त्री वाटायला लागली.
या क्षणी जर मला माहित नसते कि ती वेश्या आहे तर नक्कीच ती समाजातील सुसंस्कृत घरातील कुनाचीतरी बहिण, मुलगी, पत्नी, आई आहे हेच मला वाटलं असतं. किंबहुना मला वाटायला पण लागलं कि ती परिवारासोबत वेळ घालावाण्याकरिता जेवायला आली असावी आणि येवढ्यातच तिच्या परिवारातील सदस्य तिचा भाऊ, वडील, पती, मुलगा येवून तिला जॉईन होतील. आणि तिलापण बाकीचे नम्रतेने बघतील… पण हे शक्य नव्हतच. कदाचित तिच्या नशिबात समाजात हिम्मत मिळवून देणारा, मान मिळवून देणारा, एकंदरीच प्रेम आणि आपुलकी मिळवून देणारा परिवार नसावा…..
खरच फक्त कमी होती तिच्यासोबत नसलेल्या परिवाराची…….. याक्षणी मला वाटायला लागलं की या बदनाम क्षेत्रात काम करून सुद्धा समाजात वावरताना कमालीचा आत्मसन्मान हा आला कुठून. दिवसभर वासनेने भरलेल्या नजरा तिच्यावर भिरभिरत असतात, आणि अश्याच कित्येक वासानान्धाच्या वासनेची पैश्याच्या मोबदल्यात ती कित्येकदा शिकार होत असेल. “त्या” क्षणाला शय्ये मध्ये अनोळखी माणसाच्या समोर सम्पुंर्ण शरीर दाखवणारी ती या क्षणाला साधी अश्लील नजर सुद्धा सहन करू शकत नव्हती. तिचं शरीर बाटले असेलही पण मन…. मन मात्र तिने निर्मळ आणि स्वच्छ ठेवलं होते. दिवसभर अश्लीलतेच्या दलदली मध्ये राहून सुद्धा “त्या” कामाव्यतिरिक्त च्या वेळेस आलेली एक साधी टिप्पणी सुद्धा तिला सहन होऊ नये. या क्षेत्रात येण्यामागील तिचे कारणे काय असतील, ती स्वतःच्या मनाने आली की तिला जबरदस्तीने या क्षेत्रात ढकलले गेले, तिचे पूर्वायुष्य कसे असे एक ना अनेक प्रश्न मनात फिरायला लागले.
शेवटी मनात प्रश्न निर्माण झाला. खरी “ती” कोण. जी दुपारी भडक कपड्यांत आणि भडक स्वभावात भेटली ती कि आत्ता साध्या कपड्यात आणि उच्च कोटीच्या सात्विक स्वभावात भेटली ती…..
खरंच ती याक्षणी मला वाटायला लागली “जगातील सर्वात चारीत्र्यवान स्त्री…..”
दुध, नायिका या प्रसंगामध्ये सांगितल्याप्रमाणे वेश्यांविषयी मी लिहीत असलेले एक एक प्रसंग हे स्वअनुभवावर आधारित आहेत आणि हे लेखन त्यांच्या शब्दात उतरवण्याचा प्रयत्न आहे. समाजकार्याचे शिक्षण घेत असताना एच. आय. व्ही. च्या संबधित माहिती संकलनाच्या वेळेची या गोष्टी. काही बाबी अश्लीलतेकडे वळणाऱ्या असतील तर माफ करा. कृपया प्रतिक्रिया कळवा.
प्रदिप स. निंदेकर
9326030860